Các cơ quan quan trọng của con chó thận, tim, phổi, não, gan. Gan đóng vai trò trung tâm trong cơ thể, gan dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều vấn đề có thể đe dọa sức khỏe của chó, vì vậy cần phải nhận biết các dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh gan để nuôi thú cưng của bạn có sức khỏe tốt nhất.
5 loại bệnh gan thường gặp ở chó
1.Bệnh gan do truyền nhiễm
Mặc dù nguyên nhân cơ bản của bệnh gan chó thường vẫn còn là một bí ẩn, có 3 loại virus được cho là nguyên nhân gây ra sự phá hủy tế bào gan, các tế bào
+ Leptospirosis một loại vi khuẩn truyền qua tiếp xúc với nước tiểu, gây nguy cơ cho cả chó và người.
+ Adeno virus gây ra bệnh viêm gan truyền nhiễm ở chó
Tuy nhiên cả 2 loại virus này đều đã có vắc-xin phòng ngừa.
+ Nhiễm nấm toàn thân như Histoplasmosis có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bao gồm cả gan. Ký sinh trùng như sán có thể có ảnh hưởng chính đến gan hoặc tác dụng thứ cấp như đã thấy với nhiễm giun tim.
2.Bệnh gan do độc tính
Nhiều người thường ngạc nhiên khi biết rằng nhiều vật liệu tự nhiên gây nguy hiểm cho vật nuôi của mình. Nếu chó ăn phải các loại thực vật như cây cọ cao lương, cây cảnh và gốc của hoa trang trí như hoa tulip, hoa thủy tiên và hoa loa kèn có thể gây ra suy đa cơ quan, bao gồm cả gan.
Tổn thương gan nghiêm trọng cũng có thể xảy ra sau khi ăn nấm độc. Một trong những tác nhân kích thích phổ biến nhất của suy gan cấp tính ở chó là xylitol, chất làm ngọt nhân tạo. Với sự gia tăng sử dụng xylitol trong các món nướng và bơ đậu phộng, chó có nguy cơ cao hơn đối với các tác dụng phụ đe dọa tính mạng của chất ngọt gây chết tế bào gan và lượng đường trong máu thấp. Khi đã nhận thức về mối nguy hiểm tiềm ẩn do nhiều loại độc tố gây ra, khi nuôi thú cưng cần thực hiện các biện pháp để tránh phơi nhiễm cho chó.
3.Bệnh gan do thuốc gây ra
Ngoài việc thận trọng khi nói đến các chất hữu cơ, chó cũng cần lưu ý về các loại thuốc khác nhau có thể gây tổn thương gan. Một số loại thuốc, mặc dù được kê toa bởi bác sĩ thú y, yêu cầu xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi nồng độ men gan.
Các loại thuốc như glucocorticoids (prednison) và thuốc chống co giật (phenobarbital) có thể tác động đến gan, đặc biệt là khi dùng lâu dài. Một số loại kháng sinh như tetracycline có thể gây hại cho gan và cần thận trọng với những con chó bị suy gan. Mặc dù chó không nhạy cảm với acetaminophen (Tylenol) như mèo, nhưng nếu quá liều tình cờ xảy ra, chó có thể bị suy gan.
4.Bệnh gan bẩm sinh
Một số giống chó có khuynh hướng di truyền để phát triển bệnh gan (PSS). Thuật ngữ này đề cập đến các mạch máu bất thường mang máu từ ruột, dạ dày và tuyến tụy xung quanh thay vì qua gan. Bởi vì gan bị bỏ qua, nó không thể giải độc máu đến từ các cơ quan quan trọng khác.
Amoniac là một chất độc thường bị phá vỡ bởi gan. Chó bị PSS phát triển nồng độ amoniac trong máu tăng cao bất thường, có thể dẫn đến các triệu chứng thần kinh như ấn đầu, thay đổi dáng đi, thay đổi hành vi và co giật.
Bất kỳ giống chó nào cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng một số giống chó như Yorkshire Terrier, Malta Terrier, Silky Terrier, Miniature Schnauzers, Old English Sheepdogs, Irish Wolfhound, Cairn Terrier và Miniature Poodles được dự đoán trước. PSS có thể được kiểm soát cả về mặt y tế và phẫu thuật.
5.Khối u hay ung thư gan
Bệnh di căn phổ biến hơn đáng kể so với các khối u gan nguyên phát. Các khối u gan nguyên phát có thể bắt nguồn từ chính gan hoặc trong ống mật. Nguyên nhân kích thích của khối u gan bao gồm ký sinh trùng và tiếp xúc với độc tố. Tổn thương di căn có thể phát sinh từ các mô như phổi, tuyến tụy, tuyến vú, xương và lách.
Các loại ung thư gan ở chó
Ung thư hạch
Ung thư hạch là một loại ung thư máu của một loại tế bào bạch cầu gọi là tế bào lympho. Chó có thể phát triển một số dạng ung thư hạch khác nhau, với biểu hiện phổ biến nhất cho thấy sự mở rộng của các hạch bạch huyết bên ngoài. Các biểu hiện khác bao gồm u lympho da (da), u lympho đường tiêu hóa và u lympho hệ thống thần kinh.
Ung thư hạch là một loại ung thư có thể điều trị cao ở chó. Kế hoạch điều trị có thể khác nhau, nhưng thường liên quan đến việc chó được điều trị hàng tuần đến mỗi tuần. Hóa trị được dung nạp tốt ở chó, với tác dụng phụ tối thiểu; kết quả với hóa trị liệu có thể là 1-2 năm hoặc hơn.
Khối u tế bào mast
Tế bào mast, hay mastocytomas là những tế bào miễn dịch thường liên quan đến phản ứng dị ứng. Những tế bào này được tìm thấy trên khắp cơ thể; do đó, các khối u có thể phát triển trong bất kỳ hệ thống cơ quan.
Chó thường phát triển khối u tế bào mast trên da. Hành vi sinh học của các khối u tế bào mast trên da rất khác nhau và dự đoán tốt nhất mức độ của bệnh cần kiểm tra các mẫu mô từ khối u dưới kính hiển vi. Các khối u thấp được điều trị bằng phẫu thuật. Các khối u cao hơn tích cực hơn và đòi hỏi nhiều loại điều trị, bao gồm phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.
Các khối u tế bào mast cũng có thể phát triển trong các cơ quan nội tạng, bao gồm đường tiêu hóa và đường tiết niệu. Mặc dù hiếm, những địa điểm này thường cho thấy kết quả lâu dài kém.
Tế bào mast chứa hóa chất bao gồm histamine và serotonin. Những hóa chất này có mặt với số lượng lớn trong máu của những con chó có khối u tế bào mast và gây ra các dấu hiệu lâm sàng, bao gồm mất cảm giác ngon miệng, nôn mửa và tiêu chảy. Thuốc kháng histamine có thể giúp giảm bớt các triệu chứng này.
Loạn sản xương
Loạn sản xương( Osteosarcoma) là bệnh ung thư xương nguyên phát phổ biến nhất ở chó. Các khối u có xu hướng xảy ra ở các chi của chó giống lớn và khổng lồ. Các khối u xương có thể lây lan từ xương đến các vị trí xa trong cơ thể, bao gồm phổi, các hạch bạch huyết và các xương khác.
Loại ung thư này gây đau đớn và có thể phải cắt cụt chi. Sau khi cắt cụt chân thành công sẽ giúp chó sống tốt và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hóa trị sau cắt cụt có hiệu quả trong việc làm chậm di căn lan sang các khu vực khác, giúp chó sống được 1-2 năm. Các nghiên cứu hiện nay tập trung vào việc sử dụng hệ thống miễn dịch của chó để chống lại các tế bào ung thư và kết quả ban đầu hứa hẹn cho sự sống còn lâu dài hơn.
Lipoma
Lipomas là khối u da lành tính phổ biến bao gồm các mô mỡ dư thừa. Chúng phát triển dưới da của thân, vùng nách và háng.
Điều trị lipomas phát sinh khi vực nào mổ khu vực đấy để tránh bệnh phát triển dẫn đến khó khăn trong việc cứu thương.
Lipomas có thể phát sinh giữa các mô cơ, phổ biến nhất là ở chân sau. Những khối u này được gọi là lipomas tiêm bắp. Trong những trường hợp như vậy thường phải phẫu thuật, mặc dù việc loại bỏ hoàn toàn lipoma có thể khó khăn nên có thể áp dụng Liệu pháp xạ trị nếu phẫu thuật hoặc khi khối u quá lớn không thể cắt bỏ.
Lipomas cũng có thể phát triển trong khoang ngực hoặc khoang bụng, chèn ép các cơ quan quan trọng và gây khó chịu. Chó có thể phát triển phiên bản ác tính của lipomas gọi là liposarcomas, có khả năng di căn (lan rộng) đến các vị trí xa. Cách duy nhất để biết sự khác biệt là sinh thiết.
Ung thư hắc tố miệng
Ung thư hắc tố là một trong những bệnh ung thư miệng phổ biến nhất được thấy ở chó. Những giống chó có nướu và lưỡi có màu sẫm hơn có nguy cơ phát triển dạng ung thư này.
Khối u ác tính xâm lấn tại chỗ vào mô và xương bên dưới khoang miệng và việc loại bỏ hoàn toàn các khối u là khó khăn.
U ác tính ở miệng có thể lan đến các hạch bạch huyết ở đầu, cổ và cả phổi, vì vậy xét nghiệm trước phẫu thuật đối với di căn (lây lan) với các mẫu từ hạch bạch huyết và hình ảnh của ngực là bắt buộc.
U ác tính ở miệng được điều trị bằng phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và liệu pháp miễn dịch. Ngoài ra còn có một loại vắc-xin điều trị có sẵn để điều trị chó bị u ác tính ở miệng.
Ung thư biểu mô tuyến hậu môn
Những con chó giống như chồn hôi, các tuyến dọc theo lỗ mở hậu môn của chúng tiết ra một chất nặng mùi trong quá trình đại tiện. Các khối u của các tuyến hậu môn hiếm khi xảy ra, nhưng chúng có thể xuất hiện, do đó cần kiểm tra trực tràng để biết chính xác.
Các khối u túi hậu môn có thể tiết ra một loại hormone khiến cơ thể bệnh nhân bị ảnh hưởng nghĩ rằng mức canxi trong máu của họ thấp, gây ra sự hấp thụ canxi lớn từ chế độ ăn uống, xương và thận. Điều này có thể làm tăng mức canxi trong máu ra khỏi phạm vi, dẫn đến buồn nôn, yếu và biến chứng tim mạch.
Phẫu thuật cắt bỏ khối u túi hậu môn là khuyến nghị lựa chọn ưu tiên hàng đầu để tránh các khối u hậu môn có thể lan đến vị trí xa trong cơ thể, đầu tiên đến các hạch bạch huyết ở vùng xương chậu, sau đó là phổi, gan, lá lách và thậm chí là xương.
Ung thư biểu mô tuyến vú
Khối u của tuyến vú là phổ biến ở chó. Những con chó cái không được chăm sóc có nguy cơ phát triển khối u vú do ảnh hưởng của hormone đến mô tuyến vú. Một nửa số khối u chó phát triển trong tuyến vú của chúng là ung thư và một nửa là lành tính. Trong số 50% là ung thư, khoảng một nửa trong số đó sẽ tiếp tục gây ra cái chết của bệnh nhân.
Khối lượng động vật có vú ở chó nên được loại bỏ bằng phẫu thuật. Trước khi phẩu thuật cần sinh thiết để đánh giá nguy cơ khối u gây ra cho chó. Nhiều khối u vú có thể được điều trị bằng phẫu thuật một mình. Một số trường hợp khác cần hóa trị liệu để ngăn ngừa hoặc trì hoãn sự tái sinh hoặc lây lan.
Khối u phổi nguyên phát
Ung thư phổi xảy ra phổ biến hơn ở những con chó già và được chẩn đoán khi chụp x-quang phổi được thực hiện như một phần của kiểm tra định kỳ trong một cuộc kiểm tra sức khỏe hàng năm hoặc trước khi làm sạch răng. Quét CT có hiệu quả hơn trong việc xác định vị trí của các khối u và cũng tốt hơn để lấy các tổn thương nhỏ hơn trong các mô phổi khác.
Nếu chỉ có một khối u có thể phẫu thuật để loại bỏ khối u. Thủ thuật này giúp chó phục hồi tốt và ít gây ra các biến chứng.
Ung thư biểu mô tuyến giáp
Ung thư tuyến giáp là một loại ung thư khác thường thấy ở những con chó già. Khi nuôi chó bạn phát hiện một cục u dọc theo cổ chó của họ trong khi vuốt ve chúng hoặc bác sĩ thú y có thể phát hiện khi kiểm tra định kỳ. Do đó tốt nhất với chó già nên đi khám thú y định kỳ.
Một số khối u tuyến giáp có chức năng chủ động tiết ra hormone tuyến giáp, khiến chó bị cường giáp và có dấu hiệu giảm cân, tăng động, thở hổn hển và làm khó chịu các dấu hiệu dạ dày.
Một con chó không có triệu chứng với mức độ hormone tuyến giáp trong máu cao nên được kiểm tra sự hiện diện của một khối u tuyến giáp.
Điều trị loại ung thư này thường áp dụng phẫu thuật để loại bỏ khối u. Riêng trường hợp này, liệu pháp xạ trị có thể được sử dụng để điều trị các khối u nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn. Hóa trị thường để trì hoãn hoặc ngăn ngừa di căn (lây lan) đến các vị trí xa trong cơ thể.
U mạch máu ác tính (Hemangiosarcoma)
U mạch máu ác tính là ung thư phát sinh từ các tế bào xếp thành mạch máu. Các vị trí giải phẫu phổ biến nhất nơi phát sinh U mạch máu ác tính bao gồm lá lách, da và tâm nhĩ phải của tim, gan. Khi lá lách bị ảnh hưởng, chó thường sẽ không có dấu hiệu bị bệnh cho đến khi khối u vỡ ra và chúng chảy máu bên trong. Đây là một tình huống đe dọa tính mạng đòi hỏi phải phẫu thuật khẩn cấp để cắt bỏ lá lách.
Chuẩn đoán cho những con chó mắc bệnh U mạch máu ác tính phụ thuộc vào khu vực giải phẫu nơi khối u nguyên phát được tìm thấy và có thể dao động từ 3-4 tháng trở lên trong vài năm. Chó được điều trị bằng sự kết hợp giữa phẫu thuật và hóa trị. Xạ trị được sử dụng cho các khối u phát triển trên da.
Dấu hiệu bệnh gan chó
Gan là một cơ quan đa năng: nó giải độc máu, giúp phân hủy thuốc, chuyển hóa các nguồn năng lượng, dự trữ vitamin và glycogen, sản xuất axit mật cần thiết cho tiêu hóa và sản xuất các protein quan trọng cần thiết cho quá trình đông máu. Do vai trò đằng sau hậu trường của gan trong rất nhiều chức năng cơ thể quan trọng, bệnh gan có thể biểu hiện dưới dạng nhiều triệu chứng tùy thuộc vào chức năng quan trọng bị ảnh hưởng. Bệnh gan thường có tác động theo tầng trên các hệ thống cơ thể khác.
Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh gan là vàng da , vàng da thường được chú ý nhất ở mắt, nướu và tai. Gan bài tiết bilirubin, sản phẩm phụ của sự phân hủy hồng cầu. Khi gan không hoạt động như bình thường, chất bilirubin này sẽ tích tụ trong máu và dẫn đến sự xuất hiện màu vàng của bệnh nhân.
Bệnh não gan là một di chứng phổ biến khác của bệnh gan. Bệnh não gan đề cập đến một tập hợp các dấu hiệu thần kinh xảy ra ở vật nuôi bị bệnh gan và bao gồm co giật, mất phương hướng, trầm cảm, ấn đầu, mù hoặc thay đổi tính cách.
Các triệu chứng phổ biến khác của bệnh gan là các dấu hiệu đường tiêu hóa, chẳng hạn như thèm ăn, nôn mửa và tiêu chảy, giảm cân, tăng uống và đi tiểu, và thay đổi màu sắc của phân. Chó có thể bị ứ nước ở bụng, thường được gọi là cổ trướng .
Xét nghiệm chẩn đoán để đánh giá chức năng gan của thú cưng và xác định nguyên nhân gây ra bệnh gan. Các xét nghiệm thường được đề nghị là xét nghiệm máu, siêu âm bụng, chụp X-quang và xét nghiệm nước tiểu .
Bệnh gan có gây tử vong cho chó không?
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và liệu nguyên nhân cơ bản có thể được điều trị hoặc loại bỏ hay không, tiên lượng cho bệnh gan chó khác nhau. Nếu nguyên nhân được giải quyết trước khi tổn thương lâu dài xảy ra thì không nguy hiểm gì.
Bệnh gan mãn tính hoặc nặng điều trị chỉ giới hạn trong việc kiểm soát sự tiến triển của bệnh và giảm thiểu các triệu chứng.
Cách kiểm soát bệnh gan
Để kiểm soát bệnh gan ở chó tốt hơn bạn cần chú ý kiểm soát chế độ ăn nhiều carbohydrate / protein thấp để giảm lượng amoniac lưu thông trong máu, bổ sung vitamin, lactulose để liên kết độc tố trong ruột, kháng sinh và vitamin K nếu bệnh nhân gặp vấn đề chảy máu.
Đặc biệt theo dõi thú cưng của bạn thường xuyên nếu chúng đang bị bệnh gan để kiểm soát các triệu chứng, nhằm giảm sự phát triển của bệnh kéo dài sự sống và chất lượng cuộc sống của chó.
Bệnh gan ở chó có thể phòng ngừa như thế nào?
Không phải tất cả các trường hợp bệnh gan đều có thể phòng ngừa được, nhưng một số biện pháp phòng ngừa nhất định có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh cụ thể.
+ Chó nên được tiêm phòng viêm gan chó truyền nhiễm và đối với một số con chó, bệnh leptospirosis.
+ Giữ thú cưng của bạn tránh xa các độc tố đã biết.
+ Quan trọng nhất, biết các dấu hiệu của bệnh gan và gặp bác sĩ thú y sớm hơn. Can thiệp và điều trị sớm là một trong những yếu tố chính trong điều trị bệnh gan và ngăn ngừa các dấu hiệu nghiêm trọng.
